Μεγάλοι Σκηνοθέτες|Μικελάντζελο Αντονιόνι

Γεννήθηκε, στις 29 Σεπτεμβρίου 1912, στη Φεράρα. Οι γονείς του ήταν εύποροι. Ο ίδιος λέει γι αυτούς: «η μητέρα μου ήταν μια έξυπνη, ζεστή γυναίκα, παλιά εργάτρια. Ο πατέρας μου, εργάτης κι αυτός αρχικά, κατάφερε με τη σκληρή δουλειά του, και τη μελέτη σε νυχτερινό σχολείο, να πάρει μια βαρύνουσα κοινωνική θέση».

Μικρός του άρεσε η μουσική και η ζωγραφική. Σπούδασε οικονομικά, στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, και άρχισε, το 1935, να γράφει κινηματογραφική κριτική στη τοπική εφημερίδα.

Το 1940 μετοικεί στη Ρώμη, όπου εργάζεται στον περιοδικό Σινεμά. Γράφεται στο Centro Sperimentale di Cinematografia για να σπουδάσει κινηματογράφο αλλά το εγκαταλείπει μετά τρεις μήνες.

Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση γίνεται το 1942 όταν γράφει, μαζί με τον Ροσελίνι, το σενάριο της ταινίας, «O Πιλότος Επιστέφει». Το 1943, πάει στη Γαλλία και δουλεύει ως βοηθός σκηνοθέτη του Μαρσέλ Καρνέ στη ταινία «Les Visiteurs du Soir». Γυρίζει την πρώτη μικρού μήκους ταινία του, «Οι άνθρωποι του Πάδου» ( Gentre del Po, 1943), με την αισθητική γλώσσα του νεο-ρεαλισμού. Με τις ταινίες μεγάλου μήκους που ακολούθησαν έγινε αποδεκτός από την παγκόσμια κινηματογραφική κοινότητα ως ένας από τους μεγαλύτερους και πιο βαθυστόχαστους σκηνοθέτες, με καθαρή, τίμια και φιλοσοφημένη ματιά επάνω στα καυτά τα αισθητικά, κοινωνικά και πολικά προβλήματα του καιρού του.

Πέθανε στις 30 Ιουλίου 2007.

ΥΦΟΣ, ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ, ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΑΤΙΑ

Με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το 1950, το «Χρονικό μιας Αγάπης» (Cronaca di un Amore), ο Αντονιόνι ξεκόβει με την αισθητική παράδοση του νεο-ρεαλισμού και αρχίζει να εικονογραφεί το ήθος της μεσαίας τάξης, με μοντέρνα γραφή και ενδελεχή ψυχολογική και κοινωνική ανάλυση. Διαλογίζεται επάνω στη ανθρώπινη αλλοτρίωση, την «ασθένεια» που συνοδεύει τη βιομηχανική άνθιση, στην μετά τον πόλεμο Ευρώπη, η οποία αποξενώνει τον άνθρωπο από το περιβάλλον του και τον εαυτό του, δυσκολεύοντας την επικοινωνία και βυθίζοντάς τον στη μοναξιά και την απελπισία.

Υποδειγματικός κινηματογραφικός μοντερνιστής ο Αντονιόνι, είναι ο μέγας εικονοπλάστης της παγερής γοητείας που αποπνέουν οι αφηρημένες έννοιες που τον συναρπάζουν. Οι ταινίες του είναι ένα αυθεντικό επιδραστικό σώμα πολυσύνθετων και πολυεπίπεδων διαθέσεων. Απορρίπτει τη δράση χάριν του στοχασμού, δίνει προτεραιότητα στη εικόνα εις βάρος του μύθου και του χαρακτήρα των ηρώων, και εμμένει στη αίσθηση τη αστάθειας και της παροδικότητας, δημιουργώντας έναν κινηματογράφο πιθανοτήτων.

Ο Αντονιόνι συλλαμβάνει μια νέα αστική τάξη που αντί να προτείνει κάποια λύση γίνεται η ίδια το πρόβλημα, που αγνοεί τα πράγματα χάριν της εικόνας των πραγμάτων, μια τάξη που υποβιβάζει το ερωτικό παιχνίδι σε μια μηχανιστική, περιστασιακή, αποπλάνηση, που η κρίση ταυτότητας δεν την οδηγεί στην καθαρτική αυτογνωσία.

Δουλεύοντας με μακρά σε χρόνο πλάνα, με απουσία συχνών cut, ώστε να αναγκαστούμε να εντείνουμε την προσοχή μας στο έπακρο, χρησιμοποιώντας το χρώμα όπως ένας ζωγράφος την παλέτα του και τοποθετώντας τις μικρές ανθρώπινες φιγούρες του να βολοδέρνουν μέσα σε άδειους βιομηχανικούς χώρους, που θυμίζουν, όπως τόνισε ένας κριτικός, τα ονειρικά τοπία του υπερρεαλιστή ζωγράφου Τζόρτζο ντε Κίρικο, δημιουργεί μια κινηματογραφική γλώσσα, βαθιά ουμανιστική στην ουσία της.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

Μεγάλου μήκους

· Το Χρονικό μιας Αγάπης (Cronaca di un amore, 1950)

· Οι Νικημένοι (I Vinti, 1953)

· Η Κυρία χωρίς Καμέλιες (La signora senza camelie, 1953)

· Οι Φίλες ( Le Amiche, 1955)

· H Κραυγή (Il Grido, 1957)

· Η Περιπέτεια (L'Avventura, 1960)

· Η Νύχτα (La Notte, 1961)

· Η Έκλειψη (Eclipse, 1962)

· Κόκκινη Έρημος (Deserto Rosso,1964)

· Blow up (1966)

· Zabriskie Point (1970)

· Chung Kuo, Cina (ντοκιμαντέρ, 1972)

· Επάγγελμα Ρεπόρτερ (The Passenger,1975)

· Το Μυστήριο του Όμπερβαλντ (Il mistero di Oberwald, 1980)

· Η Ταυτότητα μιας Γυναίκας (Identificazione di una donna, 1982)

· Πέρα απ’ τα Σύννεφα (Al di là delle nuvole, 1995) με τον Βιμ Βέντερς

Μικρού μήκους

· Gente del Po, γυρίστηκε το 1943, προβλήθηκε το 1947, 10΄

· Roma-Montevideo (1948)

· L'amorosa menzogna, *(1949), 10΄

· Sette canne, un vestito (1949), 10΄

· Bomarzo (1949)

· Ragazze in bianco (1949)

· Superstizione (1949), 9΄

· La villa dei mostri (1950), 10΄

· La funivia del Faloria (1950) 10΄

· Tentato suicido (1953), το επεισόδιο L'amore in città (Love in the City)

· Il provino (1965), το επεισόδιο I tre volti

· Inserto girato a Lisca Bianca (1983), 8΄

· Kumbha Mela (1989),18΄

· Roma (Rome, 1989) το επεισόδιο 12 registi per 12 città, για το 1990 FIFA World Cup

· Noto, Mandorli, Vulcano, Stromboli, Carnevale (1993), 8΄

· Sicilia (1997), 9΄

· Lo sguardo di Michelangelo (2004), 15΄

· Il filo pericoloso delle cose , το επεισόδιο Eros

 

ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ

Το Χρονικό μιας Αγάπης (Cronaca di un Amore), Ιταλία,(1950), 98΄

Σκηνοθεσία: Μ. Αντονιόνι, Σενάριο: Μ. Αντονιόνι, Τζίνο Τελίνι. Παίζουν: Λουτσία Μποσέ, Μάσιμο Γκιρότι, Φερντινάντο Σάρμι, Τζίνο Ρόσι

Η όμορφη Πάολα παντρεύεται τον πλούσιο Ενρίκο, που της εξασφαλίζει την πολυτέλεια μιας ζωής στους κύκλους της ανώτερης αστικής τάξης. Όμως ο Ενρίκο λτην ζηλεύει παράφορα και προσλαμβάνει ένα ιδιωτικό ντετέκτιβ για να την παρακολουθήσει και ν’ ανακαλύψει τις κρυφές πτυχές της προηγούμενης ζωής της. Όντως η Πάολα συναντιέται με τον Γκουίντο, το νεανικό της έρωτα. Τον Γκουίντο και την Πάολα όμως, εκτός από τον έρωτα, τους ενώνει και ένα μυστικό από το παρελθόν. Ένα ατύχημα που κόστισε τη ζωή μιας φίλης της Πάολας την οποία επρόκειτο να παντρευτεί ο Γκουίντο. Η απωθημένη ενοχή και η κραυγαλέα σιωπή που περιβάλει το γεγονός φθείρει τον παράφορο έρωτα του παράνομου ζευγαριού.

 

Η Περιπέτεια (L’ Avventura) , Ιταλία,(1960), 144΄

Σκηνοθεσία: Μ. Αντονιόνι, Σενάριο: Μ. Αντονιόνι, Τονίνο Γκούερα, Παίζουν: Μόνικα Βίτι, Λέα Μασάρι, Γκαμπριέλε Φερτσέτι, Ντομινίκ Μπλανσάρ

Η ταινία αποτελεί το πρώτο μέρος της «Τριλογίας της Αλλοτρίωσης», η οποία ολοκληρώνεται με τη Νύχτα και την Έκλειψη.

Η Άννα, και ο Σάντρο, με μια παρέα μεγαλοαστών ξεκινούν για μια κρουαζιέρα. Μαζί τους είναι και η φίλη της Άννας, Κλαούντια, που προέρχεται από κατώτερη κοινωνική τάξη. Όταν φτάνουν σε ένα έρημο, ηφαιστιογενές, νησί η Άννα εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Το γεγονός έχει καταλυτικές συνέπειες στα μέλη της παρέας, και κυρίως στην Κλαούντια και τον Σάντρο, οι οποίοι, μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες τους για την ανεύρεση της Άννας , αρχίζουν μια αμφίβολη και εύθραυστη σχέση.
 

Η Νύχτα ( La Notte),(1961), Ιταλία, 123΄

Σκηνοθεσία: Μ. Αντονιόνι, Σενάριο: Μ. Αντονιόνι, Τονίνο Γκουέρα, Παίζουν: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Ζαν Μορό, Μόνικα Βίτι, Μπέρναρντ Γουίκι - Βερολίνο, Χρυσή Άρκτος

Η Νύχτα, περιγράφει ένα 24ωρο της ζωής του Τζιοβάνι, που είναι επιτυχημένος συγγραφέας, και της Λύντιας, που ο γάμος τους περνάει κρίση. Στην αρχή επισκέπτονται, στο νοσοκομείο, το φίλο τους Τομάζο που είναι σοβαρά άρρωστος. Έπειτα πηγαίνουν στην παρουσίαση του βιβλίου του Τζιοβάνι. Στη δεξίωση που ακολουθεί η Λύντια δέχεται το φλερτ ενός άγνωστου άντρα, με τον οποίον φεύγουν μαζί αλλά αρνείται να κάνει έρωτα. Ο Τζοβάνι φλερτάρει τη Βαλεντίνα κόρη πάμπλουτου βιομηχάνου. Η Λύντια το βλέπει αλλά αδιαφορεί. Το επόμενο πρωί, στον κήπο της έπαυλης, και. αφού εντωμεταξύ μαθαίνουν το θάνατο του Τομάζο, η Λύντια διαβάζει στον Τζοβάνι ένα φλογερό ερωτικό του γράμμα, που της είχε στείλει κάποτε, αλλά εκείνος ούτε το αναγνωρίζει ούτε το θυμάται.

 

Η Έκλειψη ( L’ Eclisse) Ιταλία, (1962), 126΄

Σκηνοθεσία: Μ. Αντονιόνι, Σενάριο: Μ. Αντονιόνι, Τονίνο Γκουέρα, Παίζουν: Μόνικα Βίτι, Αλέν Ντελόν, Φρανσίσκο Ραμπάλ, Λίλα Μπρινιόνε - Βενετία, Χρυσούς Λέων

Ένα πρωί του Ιουλίου του 1961, η Βιτόρια χωρίζει με τον εραστή της τον Ρικάρντο, επειδή δεν τον αγαπάει πια. Μετά από μια περιπλάνηση στους άδειους δρόμου, η Βιτόρια συναντιέται με τη μητέρα της και πηγαίνει μαζί της στο Χρηματιστήριο στο οποίο η μητέρα της είναι τακτική θαμώνας και φανατική παίχτρια. Εκεί γνωρίζει τον νεαρό χρηματιστή Πιέρο με τον οποίον αρχίζει μια σχέση παροδική, η οποία σβήνει πριν καλά-καλά αρχίσει.