Αόρατη Κλωστή (2017)- (Phantom Thread)

Γράφει ο Πολύκαρπος Πολυκάρπου

ΗΠΑ, 2017

Σκηνοθεσία:  Πολ Τόμας Άντερσον 

Πρωταγωνιστούν: Ντάνιελ Ντέι Λιούις, Βίκι Κριπς, Λέσλι Μάνβιλ

Διάρκεια: 130'

Η «Αόρατη Κλωστή»  είναι μια ταινία χειροποίητη. Ο δημιουργός της εκτός από τη σκηνοθεσία, έχει γράψει το σενάριο, πράγμα όχι και τόσο ασυνήθιστο, και είναι, ταυτόχρονα, διευθυντής της φωτογραφίας και κάμεραμαν μαζί.. Είναι μια ταινία χειροποίητη, επιμένω, όπως χειροποίητη μπορεί να είναι μια τουαλέτα υψηλής ραπτικής που ράβεται για μια πριγκίπισσα του αίματος, του χρήματος ή της σόου μπιζ.

Κι εδώ φτάνουμε στον ηρώα της ταινίας μας, τον Ρέινολντς Γούντκοκ. Ένα μόδιστρο ιδιόρρυθμο, ταλαντούχοι, χαρισματικό, που τα φορέματα που ράβει είναι έργα τέχνης διαποτισμένα από το πάθος και τη προσωπικότητά  του. Ο Ρέινολντς είναι δημιουργός, ένα επίθετο που την αποκλειστική χρήση του είχε, κάποτε, μόνο ο Θεός. Πλάθει τον εαυτό του, οργανώνει το περιβάλλον του,  οικοδομεί τη ζωή του του και  διαπλάθει, σύμφωνα με το δικό του τρόπο, όποιον εκείνος θέλει να είναι δίπλα του. Είναι μια ιδιοφυΐα της μεταμφίεσης, γι αυτό μπορεί και ντύνει την πραγματικότητα για να έχει, έπειτα, την ευχαρίστηση  να την γδύσει  και να χαίρεται σαδιστικά τη γύμνια της. Εδώ μπαίνει η άλλη ή καλύτερα οι άλλες. Ανορεξικά, άβουλα αλλά πανέμορφα,  μανεκέν που παραδίδονται αμαχητί στον θεό, γι αυτό  και είναι παροδικά.

Και όπως λέει και ο σοφός λαός μας, «το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται», έρχεται η Άλμα, μια σερβιτόρα, που μακράν απέχει, σε ομορφιά και αναλογίες από την Αφροδίτη της Μήλου και τσακώνει τον μαιτρ από τη μύτη.

Ο Πυγμαλίων βρήκε τη Γαλάτειά του. Στη ψυχολογία είναι γνωστό το σύνδρομο του Πυγμαλίωνα: που είναι η επιβολή, κατά τη δική μας επιθυμία, σε κάποιον άλλον, προτύπων που εμείς θεωρούμε ανωτέρα και  πνευματικά. Το αγαπημένο πρόσωπο δεν εκτιμάται για αυτό που είναι αλλά για αυτό που μπορεί να γίνει. Όπως καταλαβαίνετε, η σχέση του δημιουργού με το δημιούργημά του είναι ένα ιδεολόγημα που παρουσιάζει το ιδεατό, ανώτερο από την πραγματικότητα. Αυτό δρα απαξιωτικά για τη γυναικά επειδή την κατασκευάζει κατά το δοκούν, και ο κίνδυνος προκύπτει όταν η γυναικά επιθυμήσει την ισότητα και αρχίσει να επιβάλει τη δική της προσωπικότητα. Τότε ο έρωτας γίνεται ψύχωση και ο ασπασμός των αγγέλων προς τ’ άστρα, στιχάκι ημερολογίου.

Ο Πολ Τόμας Άντερσον, είναι Αμερικανός αλλά με την «Αόρατη Κλωστή», έφτιαξε την πιο Βρετανική από όλες τις Βρετανικές ταινίες. Είναι μια βαθιά προσωπική ταινία. Δείχνει και αυτή, όπως και οι άλλες του,  ότι δεν τον ενδιαφέρει η μόδα ούτε οι τρέχουσες συμβάσεις που επικρατούν στο σύγχρονο κινηματόγραφο και ότι απεχθάνεται το ενσυνείδητο πάντρεμα του θέματος με το μήνυμα. Τον ενδιαφέρει περισσότερο το ΤΙ είναι οι ταινίες του, παρά για ποιο θέμα έχουν, ή για ποιους έχουν  γίνει.

Γι αυτό οι ταινίες του έχουν μια ερμηνευτική ευρυχωρία. Αν θελήσετε  να βρείτε το θέμα της Αόρατης Κλωστής, θα μπερδευτείτε: είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, είναι η τελετουργία του φαγητού, του ντυσίματος, η ανατομία της δημιουργικής φλόγας, της σχέσης δημιουργίας και εξάρτησης, ή  μήπως η πάλη των φύλων; Πως γίνεται και οι ονειρικές στιγμές της να μετατρέπονται απροσδόκητα σε ανατριχιαστικούς μικροεφιάλτες; Όλα αυτά ισχύουν και αλλά τόσα που θα ανακαλύψετε βλέποντας την ταινία.

Ο Άντερσον ντεκουπάρει την ταινία του Κιουμπρικά αλλά την μοντάρει χιτσκοκικά, οι αναφορές στη Ρεβέκκα είναι πασιφανείς, είναι από τη μια μεριά ένα πονηρά κωμικό χιτσκοκικό δράμα και από την άλλη μια αισθητική απόλαυση ήχων, μουσικής, χρωμάτων και ανωτάτης κλάσεως υποκριτικής από το τέρας που λέγεται Ντάνιελ Ντέι Λιούις.

Είναι  εν κατακλείδι  μια ταινία κοστούμι, μια ταινία που δημιουργεί τον εαυτό της, είναι μια αλληγορία της κινηματογράφησης του κινηματογράφου.