Aλέν Ρενέ (Alain Resnais)

αλεν

Ο Αλέν Ρενέ γεννήθηκε στις 3 Ιουνίου του 1922, στη Βαν (Vannes) της Γαλλίας.

Αν και δεν ήταν ποτέ «επίσημο» μέλος του Νέου Κύματος, ξεκίνησε τη καριέρα του στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Αντίθετα από τους υπόλοιπους σκηνοθέτες της παρέας των «Cahiers du Cinema», που ασχολήθηκαν με την κάθαρση των κινηματογραφικών ειδών, ο Ρενέ σημάδεψε με τον φακό του το τραυματικό της μνήμης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και τις καταστροφικές επιπτώσεις αυτού, στο ασυνείδητο του ανθρώπου με το κλασσικό πλέον αριστούργημα, «Χιροσίμα Αγάπη μου».

Ο Ρενέ ξεκίνησε να δημιουργεί ταινίες ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’40, μόλις αποφοίτησε από την Ανωτάτη σχολή Κινηματογράφου στη Γαλλία, τη θρυλική IDHEC. Η πρώτη του σημαντική επιτυχία ήρθε το 1956 με το ντοκιμαντέρ για τα ναζιστικά στρατόπεδα "Νύχτα και ομίχλη". Το 1961 ολοκλήρωσε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία με τίτλο Χιροσίμα, αγάπη μου (1959), με την οποία συστήθηκε στο παγκόσμιο κοινό και πέρασε από το ντοκιμαντέρ στη μυθοπλασία. . Δύο χρόνια αργότερα (1961) κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι, το ανώτερο βραβείο του Φεστιβάλ της Βενετίας, για την ταινία Πέρυσι στο Μάριενμπαντ, ταινία ιδιόρρυθμη, μη αφηγηματική, που περιστρέφεται γύρω από τις έννοιες της μνήμης, της σκέψης, του χρόνου, με αφορμή τα ερωτήματα ενός άντρα, τα οποία προκύπτουν από τη συνάντησή του με μία γυναίκα. Οι δύο προηγούμενες ταινίες αποτέλεσαν τριλογία με τελευταία την ταινία "Μύριελ" (1963).

 Τα χρόνια που έρχονται ο Ρενέ μελετά με εμβρίθεια το λεξιλόγιο του μοντάζ, διαβάζει μανιωδώς ποίηση και εξελίσσει τεχνικές που ερευνούν την υποκειμενικότητα της μνήμης σε σχέση με τη βία της Ιστορίας. Το «Χιροσίμα Αγάπη μου» είναι αποτέλεσμα της μελέτης αυτής, σε σενάριο της Μαργκερίτ Ντυράς.

Οι συνεργασίες του περιελάμβαναν λογοτέχνες και δοκιμιογράφους του ανθισμένου γαλλικού πνεύματος του ’50, που μαζί με άλλους σκηνοθέτες ανήκαν στο αριστερό ρεύμα. Η σκέψη του Ρενέ επηρεάζεται και εμπλουτίζεται από τη ζωγραφική και τις επιστήμες του ανθρώπου. Το έργο του ριζοσπάστη ανθρωπολόγου Μαρσέλ Ντετιέν, που στοχάζεται πάνω στη δημιουργία της γραμματικής της μυθολογίας τον επηρεάζει βαθιά, όπως και οι πίνακες του Ματίς. Επηρεάζεται βαθιά και από τη φιλοσοφική σκέψη των Μπρεγκσόν και Προυστ γύρω από το ζήτημα του χρόνου, κάτι που διαφαίνεται τόσο στο «Χιροσίμα αγάπη μου» όσο και στο «Πέρυσι στο Μαρίενμπαντ».

Έφυγε από τη ζωή, το Σάββατο 1 Μαρτίου 2014 λίγες μέρες πριν την παγκόσμια πρεμιέρα της τελευταίας του ταινίας «Να Αγαπάς, να Πίνεις και να Τραγουδάς»  στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.

 

Ενδεικτική φιλμογραφία

2014  Να Αγαπάς, να Πίνεις και να Τραγουδάς» 

2006     Ιδιωτικοί φόβοι σε δημόσιους χώρους 
1997     Η ζωή είναι ένα τραγούδι
1989     Θέλω να γυρίσω σπίτι 
1986     Μελό
1984     Ο έρωτας σε θάνατο
1983     Η ζωή είναι ένα μυθιστόρημα
1980     Ο θείος μου από την Αμερική  
1977     Providence  
1968     Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ
1961     Πέρυσι στο Μάριενμπαντ
1959     Χιροσίμα αγάπη μου
1956     Όλη η μνήμη του κόσμου (ντοκ. μ.μ.)     
1955     Νύχτα και ομίχλη
1950     Guernica (ντοκ.) 
1947     Journée naturelle (ντοκ.)
1947     Le Lait Nestlé, (ντοκ.)
1947     Portrait d'Henri Goetz (ντοκ.)
1936     Aventure de Guy, L' (μ.μ.)