The Florida Project | 2017

florida

Σον Μπέικερ | 2017 | ΗΠΑ | Πρωταγωνστούν: Γουίλεμ Νταφόε, Μπρούκλιν Πρινς, Βαλέρια Κότο | 111'

«The Florida Project» ονομαζόταν το μεγάλο φιλόδοξο σχέδιο της Disney για την κατασκευή του θεματικού πάρκου στην πολιτεία της Φλόριντα και συγκεκριμένα στο Ορλάντο. Εκεί τοποθετεί ο Σον Μπέικερ την ιστορία του, λίγα μόνο μέτρα από τη Disney World στα μοτέλ που έχουν ονόματα όπως Future land, Wishing land και magic castle και κάποτε φιλοξενούσαν τους τουρίστες.

Σήμερα στην Αμερική του Τραμπ, στην Αμερική της ακραίας ανισότητας και του ρατσισμού, αποτελούν καταφύγια για τους «κρυμμένους αστέγους» της Αμερικής, κυρίως οικογένειες που παλεύουν κάθε μέρα να διατηρήσουν μια στέγη αφού δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μια μόνιμη κατοικία.

Εκεί, στο δωμάτιο 323 του Μάτζικ Kάστλ ζει η 6χρονη Μούνι (την οποία ενσαρκώνει εκπληκτικά η Μπρούκλιν Πρινς) με την 22χρονη ασυμβίβαστη μητέρα της, την Χάλει που κάνει δουλειές του ποδαριού και δεν ακολουθεί κανέναν κανόνα. Η Χάλει έχει μόλις χάσει τη δουλειά της και κινδυνεύει να χάσει και τις παροχές του Προγράμματος «Προσωρινή Βοήθεια Άπορων Οικογενειών» ενώ μια άλλη μητέρα με το παιί της φτάνει στο απέναντι μοτέλ και η Μούνι μαζί την νεοαφιχθείσα συνομίληκή της Τζάνσι θα περάσουν ένα αξέχαστο καλοκαίρι που δεν θα τελειώσει όπως τα παραμύθια.

fp

Με αρχηγούς αποστολής τη Μούνι, τον Σκούτι, το Ντίκι και τη Τζάνσι, μέσα από την ξένοιαστη καλοκαιρινή τους περιπλάνηση και τα παιχνίδια τους, επισκεπτόμαστε κι εμείς όλο αυτό το φαντασμαγορικό σκηνικό με τα πολύχρωμα κτήρια, με καταστήματα σε σχήμα παγωτού ή φρούτων, με φουσκωτές γοργόνες και πυραύλους ή μάγους κατά μήκος της Λεωφόρου 192 στη Ντίσνει. Τα πιτσιρίκια, λέγοντας αφοπλιστικά αθώα ψέματα, όπως ότι ο γιατρός τους είπε ότι «έχουν άσθμα και πρέπει να φάνε παγωτό», ή κάνοντας ζαβολιές όπως όταν κατεβάζουν το ρεύμα και βάζουν σε μπελάδες τον προστατευτικό και καλόκαρδα αυστηρό υπεύθυνο του μοτέλ, τον Μπόμπι (Γουίλιεμ Νταφόε), αντιπαραβάλουν τη σκληρή πραγματικότητα των ενηλίκων και τη δυσφορία της κρίσης με την ανεμελιά και την ελευθερία της νιότης που ακόμη δεν έχει χαθεί.

Κι αυτή είναι μια πρωτοτυπία του Μπέικερ για την οποία αυτό το φιλμ ξεχωρίζει. Θα μπορούσε να αναπαριστά μια τέτοια ιστορία σε ένα βιομηχανικό μουντό περιβάλλον, με μάνες ηρωίδες που τα καταφέρνουν και παιδιά που ζουν καθημερινά με τον κίνδυνο, την επαιτεία, την απώλεια της αθωότητας που διατηρούν μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Όμως ο Μπέικερ βλέποντας τον κόσμο μέσα από το απίστευτο βλέμμα της πρωταγωνίστριάς του αντιστρέφει τους όρους μιας γνώριμης πραγματικότητας και ανακαλύπτει την ομορφιά στα πιο αναπάντεχα μέρη με διαλυμένες οικογένειες χωρίς να ωραιοποιεί την κατάσταση αλλά και χωρίς να γίνεται μελοδραματικός.

fp

Η Μούνι μοιάζει ευτυχισμένη με την αγάπη και το χρόνο που της δίνει η μητέρα της, παρά τα ελάχιστα τετραγωνικά του δωματίου στο οποίο ζει, είναι χαρούμενη με το παγωτό που λιώνει στα χέρια της, την καλύτερή της φίλη από το γειτονικό μοτέλ, μια ζωή που μπορεί να μην την επέλεξε αλλά την προτιμά από οτιδήποτε θα είχαν να της προσφέρουν οι κοινωνικοί λειτουργοί ή μια συμβατική ασφαλής ζωή μακριά από τους φίλους και τη μητέρα της.

Οι ταινίες του Μπέικερ μιλούν για την άλλη Αμερική, όχι την κραταιά υπερδύναμη, αλλά εκείνη των τσακισμένων ονείρων, του περιθωρίου, των εύθραυστων και μοναχικών πλασμάτων, των απόβλητων από και των ξένων, που δεν κατόρθωσαν να επιβιώσουν μέσα στο απάνθρωπο “σύστημα” και απόμειναν στα μισά του δρόμου. Το σινεμά του Μπέικερ είναι ταξικό αλλά όχι διδακτίστικο και το Florida Project δεν περιορίζεται στην ανάδειξη εικόνων ανέχειας και φτώχειας για να μιλήσει για την ανισότητα και την οικονομική κρίση στην Αμερική.

Ο Σον Μπέικερ είναι ένας από τους πιο συναρπαστικούς ανεξάρτητους Αμερικάνους σκηνοθέτες, με πίστη στην ελευθερία του ανεξάρτητου σινεμά, ευρύτερα γνωστός από την τεράστια επιτυχία του «Tangerine», της αμέσως προηγούμενής του ταινίας που συζητήθηκε σχεδόν όσο καμία άλλη για την καινοτομία του γυρίσματος με 3 iPhoneς 5ς αλλά κυριότερα για την αυθεντικότητα των σχέσεων των τρανσέξουαλ πρωταγωνιστριών του και της ικανότητας του ως δημιουργού να ανακαλύπτει στιγμές απαράμιλλης ομορφιάς μέσα στο πιο άσχημο περιβάλλον.

Μετανάστες, έφηβοι των λαϊκών συνοικιών και άνθρωποι της εργατικής τάξης, αυτοί είναι οι ήρωες των ταινιών του – losers του αμερικανικού ονείρου όπως η Χάλει.

Δίνοντας νόημα στην κριτική πάνω στο αμερικανικό όνειρο και την Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ, μέσα από αυτή την ειρωνική αντιπαράθεση του φαντασμαγορικού κόσμου της Ντίσνειλαντ και της σκληρής πραγματικότητας και γεμίζοντας ζωή μια ταινία που στο βάθος της κρύβει μια βαθιά μελαγχολία, ο Σον Μπέικερ, διεισδύει όμως στις ψυχές ανθρώπων που αψηφούν τα προβλήματα, είτε από απερισκεψία είτε υπακούοντας τη δύναμη της ελπίδας ψάχνοντας ή δραπετεύοντας, όπως στο φινάλε η Μούνι, στη δική τους Ντίσνειλαντ.

fp