Η Κλεό από τις 5 έως τις 7 (1962)- (Cléo de 5 à 7)

varda

Γράφει η Ξένια Πηρούνια

Γαλλία, 1962

Σκηνοθεσία: Ανιές Βαρντά

Πρωταγωνιστούν: Κορίν Μαρσάν, Ντομινίκ Νταβρέ, Χοσέ Λουίς ντε Βιλαγιόνγκα

Διάρκεια: 89'

 

"Γυναίκα δε γεννιέσαι, γίνεσαι" - Σιμόν ντε Μποβουάρ

Υπό το πρίσμα του υπαρξισμού, η Μποβουάρ βλέπει τη Γυναίκα ως το σημαντικότερο παράδειγμα του κοινωνικού «Άλλου», ως μία ύπαρξη που ιστορικά ορίζεται σαν το αδύναμο, αφύσικο και μη ομαλό αντίθετο του Άντρα και το γεγονός αποτελεί τη ρίζα της καταπίεσης των γυναικών. Η Μποβουάρ υπονοούσε μια απόρριψη του σεξουαλικού μονισμού του Φρόιντ, της ιδέας ότι υπήρχε, μια μόνη, ουσιαστικά αρσενική λίμπιντο που καθόριζε κάθε σεξουαλικότητα.

Στην ταραγμένη δεκαετία του ΄60, το δεύτερο κύμα του φεμινισμού που προέκυψε από τα απελευθερωτικά πολιτικά κινήματα ξεφεύγει από τη διεκδίκηση ψήφου και ίσων δικαιωμάτων και θέλει να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι γυναίκες. Εδώ συναντάμε τη Βαρντά, τη "γιαγιά του Νέου Κύματος" καθώς εισήγαγε νέες αντιλήψεις στην αισθητική και την κινηματογραφική γλώσσα για την αντίληψη του κόσμου μέσα από τα μάτια της γυναίκας-πρωταγωνίστριας.
Είναι αλήθεια ότι στην Τέχνη υπάρχουν πολλοί φεμινισμοί. Από τη μυθική Λίλιθ, τις πολεμίστριες Αμαζόνες ή τη γνωστή Λυσιστράτη. Στη δεκαετία του ΄60 οι πραγματικές πρωταγωνίστριες του φεμινιστικού κινήματος βγήκαν στους δρόμους για να ξανεεπιστρέψουν στις σελίδες των βιβλίων ή στην οθόνη μέσα από τη δική τους γλώσσα, με τον δικό τους τρόπο.

Με την κάμερα στο χέρι, μια καινοτομία που χαρακτηρίζει τους σκηνοθέτες της Νουβέλ Βαγκ, προσδίδοντας έτσι μια μοναδική αίσθηση ρεαλισμού, η Βαρντά αναζητά μια νέα κινηματογραφική γλώσσα ικανής να εκφράζει τη γυναικεία επιθυμία. Σε αυτά τα πλαίσια, η φεμινιστική θεωρία κινηματογράφου παρήγαγε νέα σκέψη γύρω από το ύφος, τις ιεραρχίες της βιομηχανίας και τις συνθήκες παραγωγής και γύρω από τις θεωρίες της θέασης.
Σε μια περίοδο που ο πόλεμος στην Αλγερία επηρεάζει και ταρακουνά τη Γαλλία, η Κλεό, μια νεαρή τραγουδίστρια, περιπλανιέται για δύο ώρες στους δρόμους του Παρισιού περιμένοντας τα αποτελέσματα της ιατρικής εξέτασης που, ενδεχομένως, θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση του καρκίνου. Μέσα από το βλέμμα μιας γυναίκας ακουμπά αρκετά από τα θέματα του υπαρξισμού, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεων της θνησιμότητας, την ιδέα της απελπισίας και του νοήματος της ζωής. Μέσα από την Κλεό, σε έναν πανέμορφο εικαστικό ύμνο που εκτυλίσσεται στην περιοχή του Μονπαρνάς μας παρουσιάζεται ο τρόπος που η γαλλική κοινωνία αντιμετωπίζει τις γυναίκες.

varda

Σε αυτή την ασυνήθιστη εικόνα του Παρισιού μέσα από την περιπλάνησή της Κλεό, η ταινία ενσωματώνει στον τρόπο σκέψης των γυναικών τα στερεότυπα που οι άνδρες αποδίδουν σε αυτές. Η Κλεό παραπονείται συχνά ότι κανείς δεν την παίρνει στα σοβαρά, δεδομένου ότι είναι μια γυναίκα, και ότι οι άνδρες πιστεύουν ότι προσποιείται την ασθένειά της για την προσοχή. Σταδιακά η Κλεό ενηλικιώνεται ως χαρακτήρας. Από ένα σημείο και μετά απελευθερώνεται από την εικόνα που έχουν οι άλλοι για αυτή και αφαιρώντας από επάνω της τα σύμβολα της κατασκευασμένης της εικόνας , όπως η περούκα, προσπαθεί να αναγνωρίσει τον εαυτό της, να δει τις πραγματικές της ανάγκες και να φτιάξει τελικά τη δική της εικόνα.. Καυτηριάζοντας την αντίληψη για τη γυναικεία στερεοτυπική εικόνα λέει στον εαυτό της: "Όσο είμαι όμορφη, είμαι ζωντανή". 
Εντυπωσιακός είναι ο τρόπος που η Βαρντά δείχνει την εικόνα της Κλεό μέσα από τις αντανακλάσεις στον καθρέφτη υπαινισσόμενη τα βλέμματα των άλλων.

 Στο φιλμ κάνουν ένα πέρασμα ο Ζαν λυκ Γκοντάρ και Άννα Καρίνα σε ένα φιλμ μπουρλέσκ μέσα στην ταινία που έχει γυρίσει η Βαρντά ειδικά για αυτήν. Μια εκπληκτική ταινία!